Om de economie goed te begrijpen, probeer ik mij de zaken vaak voor te stellen op een onbewoond eiland met 100 mensen. Dat maakt het allemaal wat bevattelijker.

Stel: 100 mensen stranden op een eiland en je geeft ze ieder €100.000 cash in handen. Hoe zullen ze dit vervolgens besteden?

ChatGPT maakte een inschatting:

• 35% van hen zou dit geld gebruiken om schulden af te betalen.
  ​
• 30% zou het consumeren. Een mooie auto, een wereldreis, enzovoort.
  ​
• 15% zou het geld sparen voor later en op een spaarrekening zetten.
  ​
• 10% zou het gaan beleggen, in aandelen, ETF’s of crypto.
  ​
• 5% zou het geld weggeven aan goede doelen of familieleden die het wat moeilijker hebben.
  ​
• En 5% zou een eigen bedrijf starten.
  ​

Die laatste groep investeert €500.000 eigen kapitaal en laat de 10 andere inwoners die gaan beleggen aandelen kopen. Dat geeft €1.500.000 eigen vermogen.

Met dat geld als onderpand overtuigen ze de bank om hen een lening van €1.500.000 te verstrekken tegen 5% rente.

Dat bedrag van €1.500.000 had de bank tegen 3% rente geleend van de 15 mensen die hun geld op een spaarrekening hadden gezet.

Onze 5 ondernemers hebben nu €3 miljoen kapitaal.

Ze kopen machines, huren gebouwen en nemen de andere eilandbewoners in dienst, zodat iedereen een job en een inkomen heeft.

De toekomst van dat eiland rust nu in feite op de schouders van 5 ondernemers. Niet alleen zijn zij verantwoordelijk voor de jobs van de 95 andere inwoners, maar ze zijn ook direct en indirect de bron van alle belastinginkomsten.

Zij zorgen voor de jobs die de personenbelastingen financieren.
De producten en diensten die ze verkopen zorgen voor btw-inkomsten.
Als er op het einde van het jaar winst wordt gemaakt, staan ze een deel van die winst af via de vennootschapsbelastingen.
En als ze de winst uitkeren als dividend om een mooie auto te kopen, betalen ze roerende voorheffing.

Om al dat belastinggeld te “beheren”, stoppen 5 eilandbewoners met hun werk in het bedrijfsleven en gaan zij in de politiek.

En om de andere eilandbewoners te overtuigen om op hen te stemmen, worden er allerhande beloftes gedaan.

Deze 5 politici maakten deel uit van de rode partij, die de verkiezingen vlot won door de eilandbewoners jaarlijks één maand vakantie te beloven. Betaald door de overheid.

De ondernemers zien het niet graag gebeuren. Als iedereen één maand per jaar afwezig is, zijn er ongeveer 8 personen per maand die niet meer bijdragen aan de productie.

En aangezien eerder ook al 5 mensen ontslag hadden genomen om in de politiek te gaan, zijn er nu nog maar 87 mensen actief in de bedrijven.

Bij iedere nieuwe verkiezing doet de rode partij nieuwe beloftes om de verkiezingen te winnen en aan de macht te blijven.

Al deze beloftes zorgen er echter voor dat er steeds minder mensen actief zijn in de bedrijven. Een steeds kleinere groep mensen moet steeds meer produceren om de economie van dat eiland draaiende te houden.

Bovendien moeten onze 5 ondernemers steeds meer belastingen afdragen om de beloftes van de rode partij te kunnen betalen.

En wanneer één van hen een dividend van €100.000 uitkeert om een Porsche te kopen, beginnen sommige eilandbewoners te klagen.

Het is toch niet eerlijk dat deze ondernemer met een mooie auto rijdt, terwijl zij zich met de fiets moeten verplaatsen? Bovendien haalt die ondernemer zomaar eventjes €100.000 uit zijn zaak; dat is geld waarvoor zij vijf jaar moeten werken!

Het geklaag kwam van een kleine, maar luide groep eilandbewoners. Zij hadden hun €100.000 enkele jaren voordien besteed aan een wereldreis, en in de jaren nadien steeds geroepen dat het oneerlijk was dat zij geen geld hadden om leuke dingen te doen.

De rode partij speelde handig in op die woede en beloofde kiezers gelijkheid.

De overheid nationaliseerde vervolgens alle bezittingen van de inwoners. De bedrijven, de huizen, de spaarrekeningen enzovoort – het werd allemaal eigendom van de overheid.

Vervolgens werd al het bezit ten gelde gemaakt en de opbrengst gelijk verdeeld over alle inwoners, waardoor iedere eilandbewoner opnieuw €100.000 in handen kreeg.

35 onder hen losten met dat geld meteen de schulden af, 30 boekten een wereldreis en 5 gaven het aan een goed doel.

15 zouden het graag sparen om later op wereldreis te gaan, maar de bank vertrouwden ze niet meer. De overheid kon dat geld namelijk te makkelijk in beslag nemen. Was het dan niet slimmer om deze keer maar meteen op wereldreis te gaan?

10 anderen wilden het geld investeren in aandelen, maar twijfelden. Zij hadden in het verleden in aandelen geïnvesteerd en zagen hun opbrengsten steeds meer belast. En tenslotte had de overheid hen alles afgenomen, waardoor de geplande wereldreis in het water viel. Was het dan niet slimmer om deze keer maar meteen op wereldreis te gaan?

5 anderen wilden graag hun eigen bedrijf beginnen. Ze hadden echter onthouden dat het de vorige keer gepaard ging met 60-urige werkweken, enorm veel stress en alsmaar stijgende belastingen. En die Porsche leverde toch alleen maar afgunstige blikken op. Was het niet slimmer om met dat geld op wereldreis te gaan, nu er eindelijk wat tijd voor was?

​
groeten,
​
Maarten Verheyen

​​

​

​

​

Kreeg je deze mail doorgestuurd? Schrijf dan hier in om geen enkele editie meer te missen.